Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yeni Yönetmelik Yürürlüğe Girdi

Otomotiv sektörünün piyasa yapısını korumak amacıyla ilgili devlet kurumları tarafından çeşitli yasal düzenlemeler yapılıyor. Ticaret Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yeni düzenleme ise piyasa ile birlikte alıcı ve satıcıları da korumayı hedefliyor. Önceki yönetmeliklerin kapsamı ve içeriği genişletilerek hazırlanan yeni yönetmelik, araç alım satım sürecindeki tüm tarafları ilgilendiren düzenlemeler içeriyor. Peki, bu düzenlemeler neler ve Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik ile neler değişti?

Motorlu Kara Taşıtları Ticareti İçin Getirilen Düzenlemeler Neler?

Motorlu taşıtların ticareti ile ilgili yapılan yeni düzenlemeler, 27 Ağustos 2024 tarihli ve 32645 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik ile yürürlüğe girdi. Yönetmelik, sıfır ve ikinci el araç satışı yapanlarla birlikte tüketicilerin de dikkat etmesi gereken bazı detaylar içeriyor. Şimdi, yönetmeliğin önemli maddelerine yakından bakalım. 

Araç Alım Satımında Güvenli Ödeme Sistemi Zorunlu Hale Geldi

Daha önce de duyurulan güvenli ödeme sisteminin kullanımı, artık tüm ikinci el satışlarda zorunlu oldu. Havale ve EFT gibi ödeme yöntemlerinin kullanılmasını kolaylaştırmasının yanında sahte para kullanımı ve araç satış bedelinin ödenmemesi gibi riskleri önleyen güvenli ödeme sistemi, Bakanlıkça yetkilendirilen finans kuruluşları tarafından hizmete sunuldu. 

Güvenli ödeme sistemi sayesinde para ve araç mülkiyeti, eş zamanlı olarak el değiştirecek. Böylece hem alıcı hem de satıcı korunmuş olacak. İşlem masrafları ise satıcıya aktarılacak olan paradan kesilecek.  

İnternetten Yapılan Satışlardaki Ön Değerleme İşlemi İçin Yeni Kurallar Getirildi

Yeni yönetmelik, internet üzerinden araç satışı yapan kişi ve kurumları da ilgilendiriyor. Araç satış sitelerindeki yanıltıcı fiyatları önlemek amacıyla ön değerlemelerde araç sahibine sunulan ilk fiyat teklifi ile nihai teklif arasındaki farkın %5’ten fazla olmaması şartı getirildi. Ayrıca ön değerleme teklifi en az 24 saat geçerli olacak ve fiziksel inceleme sonrası nihai teklif aynı gün içinde verilecek.  

Sıfır Araç Ticareti Yönetmelik Kapsamına Alındı

Sıfır araç satışları ile ilgili hem distribütörlere hem de yetkili satıcılara yeni yükümlülükler getirildi. Tedarik zincirinde adil rekabet ortamı yaratmak adına yapılan düzenleme kapsamında distribütörler, fatura tarihinden sonra aracın fiyatına zam yapamayacak ve sipariş edilen aracı 15 gün içinde yetkili satıcıya teslim etmekle yükümlü olacak. 

Yetkili satıcılar da 15 günlük teslim süresi kuralına, son kullanıcıya sattıkları araçlar için uyacak. Ayrıca yetkili satıcılar, ÖTV’si ve KDV’si alıcı tarafından ödenmiş olan araçların fiyatını artıramayacak. 

Kaporası Alınan Araçlar ile İlgili Düzenlemeler Yapıldı

Kapora veya kısmi ödeme alarak sipariş kabul eden yetki satıcılar için sipariş formu zorunluluğu getirildi. Bu zorunluluk kapsamında yetkili satıcılar, sipariş formu düzenlemeden herhangi bir ödeme alamayacak. Sipariş formu düzenlenip kaporası alınan araç ise 45 gün içinde alıcıya teslim edilecek. Ayrıca aracın teslimine 7 gün kalana kadar nihai satış fiyatının en fazla %10’u kadar kapora alınabilecek. 

Buna ek olarak alıcılar, kaporasını ödeyip sipariş formunu aldıkları araçlar için formun düzenlendiği tarihten itibaren 14 gün içinde siparişi iptal edebilecekler ve bunun için herhangi bir cezai yaptırım uygulanmayacak. 

Online Araç Satış İhaleleri İçin Yeni Kurallar Belirlendi

İnternet üzerinden ihale yöntemi ile satış yapan platformlar için de yeni kurallar getirildi. Güvenliği ve şeffaflığı ön plana alan bu kurallar doğrultusunda ihale platformu üzerinden satışı yapılacak araca dair tüm bilgilerin ve ihale şartlarının net ve detaylı bir şekilde platform üzerinden ilan edilmesi zorunlu hale getirildi. Bunun yanında ihale fiyatları adil rekabet kurallarına uygun olarak belirlenecek ve ihale platformu işleticisi ile satıcı, doğrudan veya dolaylı bir şekilde ihaleye giremeyecek. 

Yetki Belgesi Şartları Değiştirildi

İkinci el motorlu kara taşıtı ticaret yapmak için gerekli olan yetki belgesinin şartları güncellendi. Güncelleme sonrası iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olma şartı, yetki belgesi alma şartları arasından çıkarıldı. Ek olarak lise mezuniyeti şartı için de esneklik getirildi. Buna göre 1 Mart 2025 tarihine kadar yapılan yetki belgesi başvurularında lise mezuniyet şartı aranmayacak. 

İkinci El Araç Satışında Yeni Kurallar

Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik, ikinci el araba satışları konusunda önemli detaylar içeriyor. Yönetmelik ikinci el araç piyasasında fiyat politikalarını düzenlemeyi hedefliyor. Piyasadaki hareketliliğin minimuma indirilmesinin yanında alıcı ve satıcılar için pazarın daha güvenli hale getirilmesi de yönetmeliğin kapsamında yer alıyor. 

Özellikle güvenli ödeme sistemi, tarafların para alışverişi noktasındaki anlaşmazlıklarını bitirecek nitelikte bir yenilik olarak öne çıkıyor. Araç devri ile para transferinin eş zamanlı yapılacak olması, iki tarafın da mağdur olmasını önlüyor. 

Araç Satışında Yeni Düzenlemeler Neyi Amaçlıyor?

Araç satışlarıyla ilgili yeni düzenlemeler konusunda Ticaret Bakanlığı; otomotiv sektöründe adil, rekabetçi ve istikrarlı piyasa yapısını korumayı amaçlıyor. Ayrıca Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre kamuoyu beklentilerini karşılamakla birlikte motorlu kara taşıtı ticaretiyle meşgul olanların ve tüketicilerin mağdur olmasını önlemek de yeni yönetmeliğin amaçları arasında yer alıyor.