Rejeneratif Fren Nedir, Nasıl Çalışır?

Elektrikli ve hibrit otomobillerin yaygınlaşması ile hayatımıza giren rejeneratif frenleme teknolojisi, adından giderek daha çok söz ettiriyor. Temel olarak frenleme için kullanılan enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesi ve aracın bataryasını şarj etmesi prensibine dayanan rejeneratif fren sistemi hakkında merak ettiğiniz tüm soruların cevaplarını sizin için bir araya getirdik. 

Rejeneratif Ne Demek?

Sözlük anlamı olarak rejeneratif, “harcananın geri kazanılması” manasına gelir. Enerji konusunda bu tam olarak mümkün değildir. Yani 1 birim enerji harcarken geri kazanacağınız enerji miktarı 1 birimden daha azdır. Çünkü harcama ve aktarma sırasında enerjinin farklı noktalara dağıldığı görülür. Ayrıca geri kazanım aşamasında da aktarma organları gibi mekanizmalar nedeniyle kayıp yaşanır. Yani kazanılan enerji hiçbir zaman harcanan ile eşit değildir. 

Rejeneratif Fren Nedir?

Elektrikli ve hibrit arabaların en büyük problemlerinin başında elektrik enerjisinin depolanması geliyor. Bu nedenle de bataryalar oldukça yüksek kapasiteli olarak üretiliyor. Ancak günümüz teknolojisi ile bu bataryaların şarj edilmesi uzun sürüyor. Bu nedenle de araçta gereksiz olarak kullandığı tüm enerjinin olabildiğince tekrar depolanması gerekiyor. Böylece araç, bataryanın kapasitesinden daha yüksek mesafeleri kat edebiliyor.

Kısacası rejeneratif fren, aracın durmak için harcadığı enerjinin bataryayı doldurmasına yarayan teknolojinin genel adıdır. 

Rejeneratif Fren Sistemi Nasıl Çalışır?

Elektrikli ya da hibrit araba ile hareket ederken ayağınızı gazdan çektiğiniz anda araç fren yapmaya başlıyor. Aracın fren yaparken ortaya çıkardığı enerji, elektrik enerjisine dönüşüyor. Daha sonra bataryaya iletilip şarj sağlanıyor. Böylece bir devirdaim yapılmış oluyor. Ancak burada ekstra bir noktaya değinmek gerekiyor.

Harcanan enerji, geri kazanılan enerjinin çok altında kalıyor. Yani en iyimser rakamlarla rejeneratif frenleme, harcanan enerjinin sadece %5 ila 10’unu geri kazanabiliyor. Sadece fosil yakıt ile çalışan benzinli ya da dizel araçlarda ise durum biraz daha farklı. Araç fren yaptığı zaman ortaya ısı çıkıyor ve bu ısı dağıtılıp dışarı atılıyor. Yani herhangi bir geri kazanım yapılmıyor. 

Rejeneratif Fren Sisteminin Avantajları Nelerdir?

Rejeneratif frenleme teknolojisinin en önemli avantajı, elektrik bataryasını doldurabilmenizi sağlamasıdır. Ayrıca alışıldıktan sonra frene basmaya gerek kalmaz ve araç kolayca yavaşlar. Bunlar dışında ekstra bir avantajı yoktur. 

Rejeneratif Fren Sisteminin Dezavantajı Nelerdir?

Aslına bakılacak olursa rejeneratif frenlemenin bir tek kusuru bulunuyor. Gazdan ayak çekildiği anda araç fren yapmaya başladığı için fren ve frene bağlı parçalar, fosil yakıtla çalışan benzinli ya da dizel otomobillere göre çok daha hızlı eskiyor.

Ancak kimi otomobil otoritelerine göre elektrikli araçların içerisinde çok az parça bulunması ve bakımların çok daha az masraflı olması gibi nedenlerle frenlerin erken yıpranması dezavantaj olarak görülmüyor. 

Rejeneratif Frenleme Kimler İçin Önemli?

Elektrikli ya da hibrit otomobili ile düzenli olarak şehir içerisinde seyahat eden kullanıcılar için rejeneratif frenleme olmazsa olmazdır. Çünkü şehir içerisinde çok daha fazla dur-kalk yapılıyor. Her duruş için yavaşlanırken rejeneratif fren sistemi, bataryanın enerji kazanmasını sağlıyor. Böylece batarya menzili artıyor.

Şehir dışı kullanımda ise rejeneratif frenin etkisinin çok düşük olduğu gözlemleniyor. Çünkü şehirler arası yollarda trafik olmadığı için sürücüler sık sık durma ya da yavaşlama ihtiyacı hissetmiyor.

Hangi Araçlarda Rejeneratif Frenleme Bulunur?

Günümüzde üretilen neredeyse her hibrit ve elektrikli araçta rejeneratif frenleme bulunuyor. Ancak bazı spor otomobillerde ve premium seviye SUV tipi araçlarda bu özellik görülmüyor. Çünkü bu araçların çok yüksek hızlara çıkması ve hızlarını korumaları isteniyor.

Ayrıca Tesla gibi bazı üreticiler, tüm araçlarına rejeneratif fren sistemi yerleştiriyor. Ancak fren sisteminin ne kadar devreye gireceğini sürücüler kendileri karar verebiliyor. Böylece aracı pistte ya da herhangi bir sportif aktivite için kullanan sürücüler, rejeneratif frenlemenin yavaşlatma etkisinden kurtulabiliyor. 

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) da lansman sırasında tüm yerli araçlarda rejeneratif frenleme teknolojisini kullanacaklarını belirtmişti. Yani birkaç yıl içerisinde rejeneratif frenleme teknolojisine sahip olan yerli ve milli bir otomobilimiz olacak.

O güne kadar rejeneratif frenleme teknolojisinden mahrum kalmak istemiyorsanız ikinciyeni.com ihalelerinde satılan elektrikli ya da hibrit otomobilleri inceleyebilir ve bütçenize uygun aracı kolayca satın alabilirsiniz.