Araba Parçalarının İsimleri Nelerdir?

Ortalama bir araba, cıvatalarla birlikte yaklaşık 30.000 parçadan oluşuyor. Her parçanın adını ve görevini bilmek elbette uzmanlık gerektiriyor. Fakat sürücü olarak bazı hayati parçaların isimlerini bilmek, özellikle bakım ve onarım sürecinde fayda sağlıyor. 

Araba parçaları isimleri her zaman doğru bilinmiyor. Birçok parçaya halk arasında farklı isimler veriliyor. Peki araba parçaları nelerdir? İşte araba parçaları ve isimleri…

Araba Hangi Parçalardan Oluşur?

Arabalar motordan tekerleğe, şasiden vites kutusuna kadar küçük ve büyük binlerce parçadan oluşuyor. Çalışan bir arabada parçaların büyük çoğunluğu aktif görev içerisinde yer alıyor. Ama parçalar, kendi aralarında görevleri itibarıyla farklı gruplar oluşturuyor. Bu nedenle parçaları gruplar hâlinde incelemekte fayda var. 

Arabayı oluşturan parçaları; ön takım, iç takım, alt takım, kaporta ve motor şeklinde gruplara ayırabiliriz. Şimdi bu gruplara ve içerdikleri parçalara yakından bakalım. 

Araba Ön Takım Parçaları

Araba ön takım parçalarından bazıları amortisör, helezon yayları, salıncak, rotil, direksiyon kutusu ve Z rot şeklinde sıralanıyor. Ayrıca araç ön takım parçaları, alt takım grubuna da dâhil ediliyor. 

Amortisör Nedir?

Amortisör, yollardaki engebelerden ve çukurlardan geçen araçların sarsılmasını önleyen bir parça. Bir çeşit yağ pompası olan amortisör, aracın hareket yönüne ters bir direnç göstererek sarsıntıyı minimuma indiriyor. 

Helezon Yay Nedir?

Süspansiyon sisteminin önemli parçalarından biri olan helezon yay, amortisör pompalarının etrafını sarıyor. Amortisörlerle ortak çalışan helezon yaylar hem sarsıntıları önleme hem de virajlarda yol tutuşunu artırma görevlerini yapıyor. 

Salıncak Nedir?

Salıncak, aracın ön tekerlekleriyle şasiyi birbirine bağlayan parçalar arasında yer alıyor. Salıncağın bağlantı dışında aracın ön takım parçalarını darbeye karşı korumak gibi bir görevi de bulunuyor. 

Rotil Nedir?

Rotil de salıncak gibi bir bağlantı elemanı olarak görev yapıyor. Parça, direksiyon mafsalı ile direksiyon kontrol kolunu birbirine bağlıyor. Her yöne hareket edebilecek şekilde tasarlanan rotil, direksiyon hareketiyle tekerleklerin dönmesine yardımcı oluyor. 

Direksiyon Kutusu Nedir?

Rotil ile yardımlaşarak çalışan direksiyon kutusu, araca yön verme konusundaki en önemli parçalardan biri. Sürücü direksiyon simidini döndürdüğünde direksiyon kutusu harekete geçiyor ve tekerlekler istenilen yöne doğru dönüyor. 

Z Rot Nedir?

Z rot, araçlardaki dengeyi sağlayan parçalar arasında yer alıyor. Bir çeşit denge çubuğu olan Z rot, tekerlekler ve araç gövdesi arasında görev yapıyor. Parça, tekerleklerin yüksekliğini ayarlayarak aracın yuvarlanmasını önlüyor.

Araç Alt Takım Parçaları

Araçların kaput içindeki parçaları, alt takım parçalarla iletişim hâlinde çalışıyor. Böylece motordan gelen komutlar alt takıma iletiliyor ve araç hareket ediyor. Peki otomobil alt takım parçaları nelerdir?

Alt takım parçaları, ön takım parçalarına ek olarak dingiller, egzoz sistemi, fren balataları, şanzıman (vites kutusu), diferansiyel ve şaft gibi çeşitli parçalardan oluşuyor.  

Dingil Nedir?

Motordan aldığı güçle tekerleklerin dönmesini sağlayan çubuğa dingil deniyor. Hem ön hem de arka tekerleklerin arasında bulunan dingiller iki farklı şekilde çalışıyor. Bazı tekerlekler dingille birlikte dönerken bazıları dingillere bağlı yatakların üzerinde dönüyor. Dingilin çalışma prensibi, aracın çekiş gücünü yüklediği tekerleklere göre değişiyor.

Egzoz Nedir?

Egzoz, motorun çalışması için yakılan yakıttan doğan gazın dışarı atılmasını sağlayan tesisatı ifade ediyor. Motor sesini minimuma indirme gibi bir özelliği bulunan egzoz, fazla suyun buharlaştırılıp dışarı atılmasına da yardımcı oluyor. 

Balata Nedir?

Fren sisteminin en önemli parçalarından biri olan balata, aracın yavaşlamasını ve durmasını sağlıyor. Hem disk hem de kampanalı fren sisteminde kullanılan farklı bataryalar mevcut. Fren balatası, fren pedalından gelen güçle diske ya da kampanaya sürtünerek frenlemeyi sağlıyor. 

Şanzıman Nedir?

Şanzıman, kısaca hız değiştirme kutusu olarak tanımlanıyor. Vites kutusu olarak da bilinen bu parça, bir grup diskten oluşuyor. Vites değiştirildikçe istenilen tork değeri, şanzıman sayesinde diferansiyel ve şafta aktarılıyor. Aracın hızı da bu sayede belirleniyor.  

Şaft Nedir?

Şaft, şanzıman ile diferansiyel arasında transfer elemanı olarak görev yapıyor. Bir çeşit mafsal olan şaft, şanzımandan aldığı güçle dönüp aynı zamanda diferansiyeli de döndürüyor. 

Diferansiyel Nedir?

Diferansiyel, şafttan gelen dönme hareketinin düzenli bir şekilde tekerleklere aktarılmasına yarıyor. Virajlarda her tekerlek farklı bir dönme hızına ihtiyaç duyuyor. Diferansiyel ise her tekerleğe ihtiyaç duyduğu kadar dönme hızı aktarıyor. 

Araç İç Takım Parçaları

İç takım, kaputun içinde ama motorun dışında bulunan parçaları ifade ediyor. Buna göre araba iç parçaları isimleri radyatör, karbüratör, alternatör, endüksiyon bobini, yakıt pompası, manifoldlar ve bujiler şeklinde sıralanıyor. 

Radyatör Nedir?

Bir soğutma elemanı olan radyatör, motorda ısınan suyun soğumasını sağlıyor. Böylece aracın yüksek ısıya maruz kalmasını ve hararet yapmasını önlüyor. 

Karbüratör Nedir?

Karbüratör, emme manifoldunun görevini doğru yapmasını sağlayan bir parça. Ateşleme için yakıt ve hava karışık bir şekilde motora aktarılıyor. Karbüratör ise şartlara göre hava ve yakıt karışımının oranını ayarlıyor. 

Alternatör Nedir?

Aracın elektrik ihtiyacını karşılayan parçaya alternatör ya da şarj dinamosu deniyor. Alternatör, çalışan motordan ortaya çıkan mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürüyor. Böylece aracın aküsü şarj ediliyor ve elektrik ihtiyacı karşılanıyor. 

Endüksiyon Bobini Nedir?

Endüksiyon bobini, aküden gelen 12 voltluk elektrik akımını ihtiyaca göre 15 - 25 bin volta yükseltiyor. Bu yüksek voltajı da distribütöre iletiyor. Distribütör ise enerjiyi bujilere dağıtarak ateşleme işleminin başlamasına yardımcı oluyor. 

Yakıt Pompası Nedir?

Yakıt pompasının basit ama çok önemli bir görevi bulunuyor. Yakıt otomatiği olarak da bilinen bu parça, depodan aldığı yakıtı karbüratöre pompalıyor. 

Manifold Nedir?

Araçlarda emme ve egzoz olmak üzere iki adet manifold bulunuyor. Emme manifoldu, karbüratörde hazırlanan yakıt ve hava karışımını silindirlere dağıtıyor. Egzoz manifoldu ise yanma sonucunda ortaya çıkan gazı egzoz sistemine iletiyor. Yanmış gazlar, egzoz manifoldu ve egzoz sistemi ile dışarı atılıyor. 

Buji Nedir?

Buji, ateşleme işleminin en temel elemanı olarak görev yapıyor. Yanma odasına alınan yakıt ve hava karışımı, bujiden çıkan kıvılcımla ateşleniyor. Bu ateşleme sonrasında da aracın motoru çalışmaya başlıyor. 

Araba Kaporta Parçaları

Kaporta, aracın temel gövdesini oluşturan iskeletin sac kısmına verilen isim. Modele bağlı olarak plastik parçalar da kaportaya dâhil ediliyor. Araba kaporta parçaları isimleri ise şöyle:

• Motor kaputu

• Bagaj kapağı

• Kapılar

• Tavan

• Ön ve arka çamurluklar

• Ön ve arka tamponlar

• Camlar ve aynalar

• Izgara

• Spoiler

Araba Motor Parçaları

 Motor için arabanın kalbi diyebiliriz. Küçüklü büyüklü birçok parçanın birleşmesiyle oluşan motor, aracın ana bölümü olarak görev yapıyor. Başlıca araba motor parçaları isimleri ise motor bloğu, silindir kapağı, piston, krank mili, eksantrik mili, karter ve sibop şeklinde sıralanıyor. 

Motor Bloğu Nedir?

Araçtaki motorun ana gövdesini motor bloğu oluşturuyor. Silindir bloğu olarak da adlandırılan bu büyük parça pistonları, silindirleri, krank ve eksantrik millerini içinde barındırıyor. 

Silindir Kapağı Nedir?

Silindir kapağı motor bloğunun üstünü kapatan parça fakat sadece kapak olarak görev yapmıyor. Bujileri ve sibopları üzerinde taşıyan silindir kapağı, motor bloğunun üzerine kapatıldığında yanma odalarını oluşturuyor. 

Piston Nedir?

Piston, çalışan motorun aracı hareket ettirmesinde önemli bir rol oynuyor. Silindirin içine yerleştirilen bu parça, ateşlenen yakıtla birlikte genişleyen gaz sayesinde hareket ediyor. Genişleyen gaz pistonları itiyor ve bu sayede krank mili dönmeye başlıyor. 

Krank Mili Nedir?

Krank mili, pistondan gelen gücü dairesel harekete çeviriyor. Krank milinin ucundaki dişli eksantrik milini, kasnak ise alternatör ve su pompasını harekete geçiriyor. 

Eksantrik Mili Nedir?

Eksantrik mili, krank milinden gelen dönme hareketinin devam etmesini sağlıyor. Eksantrik milinden aktarılan dönme eylemiyle siboplar, distribütör, yakıt pompası ve yağ pompası da hareket ediyor. 

Karter Nedir?

Karter, motor için önem taşıyan iki farklı görevi yerine getiriyor. Motorun ihtiyaç duyduğu yağ, karterin içinde depolanıyor. Yağ değişimi sırasında karterin altındaki tapa ile eski yağ boşaltılıyor. Parçanın diğer görevi ise silindir bloğunun alt kısmını darbelere karşı korumak. 

Sibop Nedir?

Sibop, ideal oranda yakıt girişini ve gaz çıkışını sağlayan ana elemanlar arasında yer alıyor. Emme sibopları yakıt ve havanın silindire girmesini sağlarken egzoz sibopları yanmış gazın tahliye edilmesi görevini yerine getiriyor. Araçların zaman zaman ihtiyaç duyduğu sibop ayarı, bu sistemin doğru çalışmasını sağlıyor.